Сямейная справа жывёлаводаў
У прафесію людзі прыходзяць па-рознаму: хтосьці ажыццяўляе мару дзяцінства, іншы пасля школы вучыцца «за кампанію» з аднакласнікам ці прыслухоўваецца да парадаў настаўнікаў, а некаторыя працягваюць справу бацькоў.
У сельскай гаспадарцы, як ні ў якой іншай галіне, шмат патомных даярак і механізатараў.
Карэспандэнт задаў 3 пытанні аператару машыннага даення малочна-таварнага комплексу «Газа» КСУП «Варняны» Ядвізе Чарняк і яе дачцэ Аксане Высоцкай, загадчыку МТК «Ліпнішкі» КСУП «Гудагай», для якіх жывёлагадоўля – сямейная справа.
1. Кім марылі быць у дзяцінстве і кім сталі? Як склалася ваша жыццё?
Ядвіга Францаўна:
– Мы былі больш прыземленымі, чым нашы дзеці. Многія юнакі і дзяўчаты, як да гэтага іх бацькі, ішлі ў сельскую гаспадарку. Ды і дзе, як не ў полі ці на ферме, быць вяскоўцу? Бацькі працавалі ў калгасе «Ясная паляна», што на Ашмяншчыне. Я вырашыла звязаць жыццё з жывёлагадоўляй, нават крыху паспела павучыцца ў вядомай «кузні сельскіх кадраў» – Ільянскім тэхнікуме. Праўда, праз паўгода з-за сямейных абставінаў забрала дакументы…
На Астравеччыну нас перацягнула стрыечная сястра Ірына Буркевіч – яна шмат гадоў была загадчыкам фермы ў Варнянах. Муж, светлая яму памяць, стаў працаваць ветурачом, я – даяркай. Выдзелілі нам невялікі пакой на другім паверсе у канторы гозскага калгаса – так пражылі 5 гадоў. У гэтым будынку быў і сельскі клуб, дзе на выхадных круцілі танцы. Музыка грыміць да паўначы, а ў нас малыя дзеці – не жыццё, а пекла. Пазней нам далі недабудаваны дом у Газе. Распад Савецкага Саюза, будаўнічых матэрыялаў не дастаць – не тое што цяпер. За вокнамі муж ездзіў ажно на Віцебшчыну, але, дзякаваць богу, пакрысе жыллё да толку давялі.
Аксана:
– Ой, кім я толькі ні хацела быць: доктарам, медсястрой, ваенным – падабалася форма. У сярэдніх класах захапілася інфарматыкай, думала звязаць жыццё з праграміраваннем – словам, жаданні змяняліся, нібы шкельцы ў калейдаскопе. Ды і па натуры я хуткая, непаседлівая, адкрытая да ўсяго новага.
З малодшым братам мы, лічы, гадаваліся на ферме. Маці – даярка, бацька – ветэрынарны ўрач, і мы заўсёды былі пры іх. Пасля заканчэння школы даведалася, што можна ўзяць накіраванне ў Ільянскі сельскагаспадарчы аграрны каледж. Падумала, чаму б і не: вясковая, жыўнасці не баюся, больш таго – такія-сякія веды маю: татка неаднаразова браў з сабой рабіць забор крыві ў кароў ці нават кастрацыю. Калі паведаміла, што пайду вучыцца на ветэрынара, бацькі сталі адгаворваць, ведалі, які гэта хлеб. Я ж упёртая – настаяла на сваім!
Не пашкадавала ні падчас вучобы, ні падчас вытворчай практыкі, якую праходзіла ў СВК «Варняны». Памятаю, тагачасны старшыня Уладзіслаў Эдвардавіч Рук казаў, што, калі хачу стаць добрым ветэрынарам, трэба ўсюды папрацаваць – я лячыла свіней, быкоў, цялят, кароў… Досвед бясцэнны. Вучобу працягнула на паскораных курсах у Гродзенскім аграрным універсітэце. Пасля заканчэння мяне размеркавалі ў калгас імя Гашкевіча, які пазней далучылі да «Гудагая». Да дэкрэтнага адпачынку працавала ветурачом на МТК «Малі». Потым узначаліла ферму ў Ліпнішках.
2. Што робіць вас шчаслівай?
Ядвіга Францаўна:
– Я тройчы бабуля. Нездарма кажуць, што ўнукаў любіш больш за дзяцей. Калі ў мяне гасцююць Дзімка, Дзяніс і Дашка – душа ад радасці спявае. Нашы дзеці гадаваліся самі па сабе: мы на ферме прападалі і па гаспадарцы трэба было абысціся, а ўнукам ужо больш часу прысвячаю.
Са шчымлівым болем і шкадаваннем узгадваю часы росквіту нашай гаспадаркі. Памятаю, як на ферму прыязджаў Рук – баяліся і паважалі яго людзі! Любіў старшыня глядзець, як я даю кароў: працэс звяраў па гадзінніку. Заўсёды хваліў: малайчына, Францаўна, усё па тэхналогіі.
Аксана:
– Сям’я: муж Артур, ён таксама працуе ў КСУП «Гудагай» (некалькі гадоў назад мужчына стаў пераможцам жніўнага спаборніцтва сярод маладых вадзіцеляў. – Заўв. аўт.), а таксама дзеці – Дзіма, Дзяніс і Даша. Мы жывём у пасёлку Гудагай. Нарэшце збылася мара – калгаснае жыллё стала нашым, выкупілі дом. Радуе, што на рабоце справы ідуць добра: на канец сакавіка прыпадаў пік ацёлаў – малако пойдзе ўгору. Цяпер надой ад каровы складае каля 18,5 кілаграма. Вельмі ўдзячна свайму памочніку Галіне Браніславаўне Міхайлоўскай, якая працуе на МТФ «Ліпнішкі», – яна мая правая рука. І калектыў у нас добры – адзін, як бы ні імкнуўся, нічога не зробіш: атрыманыя надоі і прывагі – агульны вынік.
3. Што лічыце сваім галоўным дасягненнем і пра што марыце?
Ядвіга Францаўна:
– Нічога звышнатуральнага для простай жанчыны не зрабіла: выгадвала дзяцей, дачакалася ўнукаў. Галоўнае – напэўна, што жыла па сумленні. Як кажуць, стаўся да людзей так, як хочаш, каб яны да цябе ставіліся, – залатыя словы, якімі я імкнулася кіравацца ў жыцці.
Мару пра адно: каб былі здаровымі родныя, блізкія, сябры і нават незнаёмыя людзі.
Аксана:
– Спадзяюся, яно яшчэ наперадзе! Увогуле жыццё трэба планаваць і абавязкова марыць. Мне хочацца імкнуцца наперад, развівацца і надалей гадаваць з мужам дзетак у любові – неістотна, якую прафесію яны выберуць, галоўнае, каб выраслі годнымі сумленнымі людзьмі.